آیین نامه تشکلهای اسلامی دانشگاهیان - دستورالعمل اجرایی شماره 2 ( نشریات دانشگاهی )
ماده 1- تعاریف و کلیات
ماده 2: نحوه درخواست مجوز و شرایط انتشار نشریات دانشگاهی
ماده 3- حقوق نشریات دانشگاهی
ماده 4- آزادی در تصاویر
ماده 5- رسیدگی به تخلفات و شکایات
ماده 6- تخلفات
مقدمه :
بنا بر اختیار حاصله از قسمت ب بند (2-5) آیین نامه تشکل های اسلامی دانشگاهیان نحوه صدور مجوز، رسیدگی به شکایات و تخلفات نشریات دانشگاهی، به شرح زیر تدوین گردیده است.
ماده 1- تعاریف و کلیات
1-1 - نشریات دانشگاهی
کلیه نشریاتی که به صورت ادواری یا گاهنامه با نام ثابت و تاریخ نشر در زمینه های فرهنگی، اجتماعی و سیاسی، هنری، علمی، ادبی، ورزشی و ... توسط گروهی از دانشگاهیان (دانشجویان و اعضای هیات علمی) در دانشگاها و مراکز آموزش عالی منتشر و در محدوده دانشگاهها توزیع می شوند نشریات دانشگاهی محسوب می شوند.
تبصره - فقط نشریات دانشگاهی که مجوز انتشار مطابق این دستورالعمل دریافت نموده اند می توانند ویژه نامه هایی به مناسبت های مختلف با اطلاع کمیته ناظر منتشر نمایند.
2-1 – کمیته ناظر بر نشریات دانشگاهی
کمیته ناظر بر نشریات دانشگاهی در هر دانشگاه به منظور نظارت بر نشریات دانشگاهی، بررسی درخواست های صدور مجوز انتشار، رسیدگی به تخلفات و شکایات ناشی از عملکرد نشریات دانشگاهی تشکیل می شود و موظف است بر حسن اجرای این دستورالعمل، مصوبات و شیوه نامه های کمیته مرکزی ناظر، نظارت نماید. کمیته ناظر بر نشریات دانشگاهی در این دستورالعمل به اختصار کمیته ناظر نامیده می شود.
3-1 – ترکیب کمیته ناظر:
- معاون دانشجویی و فرهنگی دانشگاه (رئیس کمیته)
- نماینده تام الاختیار دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه
- یک حقوقدان به انتخاب رئیس دانشگاه (بدون حق رای)
- دو نفر عضو هیئت علمی دانشگاه به انتخاب شورای فرهنگی دانشگاه
- سه نفر نماینده از مدیران مسئول نشریات موجود در دانشگاه به انتخاب مدیران مسئول نشریات دانشگاهی دانشگاه که یک نفر از آنها به عنوان عضو علی البدل بر حسب مورد در جلسات شرکت می کند.
- مدیر امور فرهنگی دانشگاه (دبیر کمیته)
تبصره 1- در دانشگاههایی که این کمیته برای اولین بار تشکیل می شود، کمیته می تواند تا انتخاب کلیه اعضاء بدون حضور نمایندگان مدیران مسئول نشریات دانشگاهی تشکیل شود.
تبصره 2- معاونت دانشجویی و فرهنگی هر دانشگاه موظف است بر اساس شیوه نامه مصوب هیات نظارت مرکزی نسبت برگزاری انتخابات جهت تعیین نمایندگان مدیران مسئول اقدام نماید.
تبصره 3- اعضای انتخابی کمیته ناظر برای یکسال انتخاب می شوند.
تبصره 4- دبیرخانه کمیته ناظر در حوزه معاونت دانشجویی و فرهنگی دانشگاه مستقر است و تحت ریاست دبیر کمیته ناظر دانشگاه متولی انجام امور اداری و اجرایی کمیته ناظر می باشد.
تبصره 5- چنانچه تخلف از سوی یکی از مدیران مسئول عضو کمیته ناظر سر زده باشد اعضای علی البدل بجای آنها در جلسات مذکور شرکت خواهند نمود.
4-1 - جلسات کمیته ناظر با حضور حداقل 5 نفر از اعضای رسمی و دارای حق رای رسمی است و مصوبات آن نیز با اکثریت آراء اعضای حاضر در جلسه معتبر است.
5-1 – کمیته ناظر بر نشریات دانشگاهی
این کمیته که به اختصار کمیته مرکزی ناظر نامیده می شود مرجع رسیدگی به اعتراضات نسبت به تصمیمات و تجدید نظر در مورد آراء کمیته های ناظر دانشگاهها و همچنین مرجع تدوین شیوه نامه های اجرایی و تفسیر مفاد دستورالعمل حاضر است. دبیرخانه مرکزی ناظر در اداره کل امور فرهنگی وزارت متبوع مستقر می باشد.
تبصره: مصوبات کمیته مرکزی ناظر برای کلیه کمیته های ناظر دانشگاهها لازم الاتباع است.
6-1 – ترکیب کمیته مرکزی ناظر
- معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت (رئیس کمیته)
- مدیر کل امور فرهنگی وزارت (دبیر کمیته)
- معاون فرهنگی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها یا نماینده تام الاختیاری وی
- یک نفر حقوقدان به انتخاب معاونت فرهنگی و اجتماعی وزارت (بدون حق رای)
- دو نفر نماینده مدیران مسئول نشریات دانشگاهی به انتخاب مدیران مسئول نشریات دانشگاهی دانشگاههای کشور بر طبق شیوه نامه مصوب کمیته ناظر مرکزی
تبصره 1- معاونت فرهنگی و اجتماعی وزارت حداکثر یکماه پس از ابلاغ دستورالعمل نسبت به برگزاری انتخابات مربوط به نماینده مدیران مسئول نشریات دانشگاهی جهت عضویت در کمیته مرکزی ناظر اقدام خواهد کرد.
تبصره 2 – دبیر کمیته مرکزی ناظر موظف است حسب مورد به تشخیص رئیس کمیته از کلیه اعضاء برای شرکت در جلسات دعوت بعمل آورده و دستور جلسه و اطلاعات لازم را برای اعضاء ارسال نماید.
7-1- جلسات کمیته مرکزی ناظر با حضور حداقل 4 تن از اعضاء دارای رای رسمی است و مصوبات آن با رای اکثریت حاضرین (دارای حق رای) معتبر است.
8-1- کمیته مرکزی ناظر موظف است حداکثر ظرف دو ماه از تاریخ ثبت شکایت های واصل شده توسط دبیرخانه به موارد مربوط رسیدگی و مراتب را به کمیته ناظر دانشگاه منعکس نماید.
ماده 2: نحوه درخواست مجوز و شرایط انتشار نشریات دانشگاهی
1-2– متقاضی انتشار نشریه دانشگاهی موظف است در خواست کتبی خود را با اعلام مشخصات خود و مدیر مسئول، نام نشریه ، ترتیب انتشار (موضوع بند 1-1) به انضمام تصریح به پایبندی به قانون اساسی، قوانین موضوعه و این دستورالعمل به دبیر خانه ناظر تحویل نماید.
تبصره 1- متقاضی امتیاز می تواند یکی از دانشجویان یا اعضای هیئت علمی به عنوان شخص حقیقی بوده و یا تشکل، نهاد، انجمن یا کانون و یا هر شخص حقوقی و قانونی متشکل از گروهی از اعضای هیئت علمی یا دانشجویان باشد.
تبصره 2- مدیر مسئول نشریات دانشگاهی باید دانشجو یا عضو هیئت علمی ثابت همان دانشگاه باشد، چنانچه مدیر مسئول دانشجو باشد، مدیریت وی تنها تا قبل از فراغت از تحصیل از آن دانشگاه قانونی است. همچنین در مورد مدیر مسئول عضو هیئت علمی نیز سمت فوق تا زمان عضویت وی در کسوت هیئت علمی دانشگاه مجاز است .
تبصره 3- دانشجویانی که در کمیته انضباطی دانشگاه سابقه محکومیت قطعی که منجر به محرومیت از تحصیل به مدت یک نیمسال تحصیلی و یا بیشتر داشته باشند،همچنین هیئت علمی که سابقه محکومیت قطعی در هیئت انتظامی اعضای هیئت علمی که منجر به محرومیت از تدریس به مدت یک نیمسال تحصیلی و یا بیشتر داشته باشند تا دو سال از تاریخ قطعیت حکم نمی توانند به عنوان مدیر مسئول در نشریات دانشگاهی فعالیت نمایند.
تبصره 4- هیچکس نمی تواند در زمان واحد مدیر مسئول بیش از یک نشریه باشد.
2-2 - در صورتیکه تقاضانامه ها ناقص و یا مدیران مسئول متقاضی انتشار نشریات فاقد شرایط قانونی مورد استناد این دستورالعمل باشند کمیته ناظر موظف است مراتب را به صورت مکتوب و با استناد به دلایل و مدارک لازم حداکثر ظرف مدت 15 روز از تاریخ دریافت و ثبت درخواست به متقاضیان اعلام نمایند.
3-2 – کمیته ناظر موظف است در صورت فراهم بودن شرایط قانونی انتشار نشریه، مراتب موافقت خود را حداکثر ظرف مدت 7 روز به شورای فرهنگی دانشگاه اعلام نماید و شورای مزبور می بایست حداکثر ظرف مدت 20 روز از تاریخ ثبت نامه درخواست نسبت به صدور مجوز مربوط اقدام نماید.
تبصره - شورای فرهنگی می تواند اختیار صدور مجوز را به کمیته ناظر دانشگاه تفویض نماید.
4-2 – در صورتیکه کمیته ناظر و یا شورای فرهنگی مطابق بندهای (2-2) و (3-2) دستورالعمل اجرایی، ظرف مدت 20 روز نسبت به صدور مجوز و یا اعلام کتبی دلایل عدم موافقت با صدور مجوز اقدام نکنند، متقتضی می تواند مراتب اعتراض خود را به صورت مکتوب به کمیته مرکزی ناظر اعلام نماید. در این صورت رای کمیته مرکزی ناظر برای کمیته ناظر و شورای فرهنگی دانشگاه نافذ است.
5-2 – مسئولیت کلیه مطالب مندرج در نشریه به عهده مدیر مسئول است و وی موظف است 3 نسخه از هر شماره را بلافاصله پس از انتشار به دبیر خانه کمیته ناظر دانشگاه تحویل نماید.
6-2 – در صورتیکه صاحب امتیاز ظرف یک سال تحصیلی از زمان صدور مجوز و یا از تاریخ انتشار آخرین شماره نشریه اقدام به انتشار نشریه ننماید، مجوز صادره از درجه اعتبار ساقط است.
7-2 – صاحب امتیاز می تواند نسبت به انتقال امتیاز نشریه به دیگری و یا تغییر مشخصات ذکر شده در فرم درخواست مجوز نشریع اعم از (مدیر مسئول، نام نشریه، ترتیب انتشار و زمینه انتشار ) در صورت موافقت کمیته ناظر اقدام نماید و کمیته ناظر موظف است مراتب موافقت یا عدم موافقت خود را به صورت مکتوب به صاحب امتیاز اعلام نماید.
ماده 3- حقوق نشریات دانشگاهی
1- 3 - نشریات دانشگاهی از کلیه حقوق مطروحه در قانون مطبوعات جمهوری اسلامی برخوردار می باشند، از جمله :
1- هیچ مقام دولتی و غیر دولتی حق ندارد برای چاپ مطالب یا مقاله ای درصدد اعمال فشار بر نشریات برآید یا به سانسور کنترل نشریات مبادرت نماید.
2- کسب و انتشار اخبار داخل و خارج دانشگاه که به منظور افزایش آگاهی جامعه دانشگاهی و حفظ مصالح جامعه باشد با رعایت قانون، حق قانونی نشریات است.
2-3 – معاونت های دانشجویی و فرهنگی و سایر نهادهای فرهنگی دانشگاهها در چارچوب قوانین و در حدود اختیارات و امکانات از نشریات دانشگاهی حمایت می نمایند.
ماده 4 – نشریات دانشگاهی در انتشار مطالب و تصاویر جز در موارد اخلال به مبانی اسلام و حقوق عمومی و خصوصی مطابق ماده 6 قانون مطبوعات آزاد هستند.
ماده 5- رسیدگی به تخلفات و شکایات
1-5 - کمیته ناظر موظف است به تخلفات و شکایت مکتوب حداکثر ظرف مدت 15 روز از تاریخ دریافت و ثبت آن در دبیرخانه رسیدگی کرده و رای خود را صادر نماید.
2-5 – آرای صادره، ظرف مدت 20 روز از تاریخ ابلاغ قابل اعتراض و درخواست تجدید نظر در کمیته مرکزی ناظر میباشد. در صورت عدم اعتراض در مهلت تعیین شده، حکم قطعی محسوب میشود.
3-5- کمیته مرکزی ناظر موظف است رای خود را در مورد شکایات مکتوب واصله حداکثر ظرف مدت 2 ماه از تاریخ دریافت شکایت به صورت مکتوب به ذینفع و کمیته ناظر دانشگاه ابلاغ نماید.
4-5- آرای کمیته مرکزی ناظر قطعی و لازم الاجراست.
ماده 6- تخلفات
1-6- هرگاه نشریات دانشجویی مطالبی مشتمل بر توهین، افترا، خلاف واقع و انتقاد نسبت به اشخاص (اعم از حقیقی یا حقوقی) منتشر نماید، ذینفع حق دارد پاسخ را در ظرف یکماه به صورت مکتوب برای همان نشریه ارسال نماید و نشریه مزبور نیز موظف است توضیح و یا پاسخ دریافت شده را در اولین شماره که پس از وصول پاسخ منتشر میشود در همان صفحه و ستون و با همان حروفی که اصل مطلب منتشر شده است را به رایگان به چاپ برساند، منوط به آنکه جواب از دو برابر ال مطلب تجاوز نکند و متضمن توهین و افترا به کسی نباشد.
تبصره 1- اگر نشریه علاوه بر پاسخ مذکور مطالب ویا توضیحات مجددی چاپ نماید، در این صورت حق پاسخگویی مجدد برای معترض باقی است. بدیهی است که درج قسمتی از پاسخ در حکم عدم درج محسوب میشود و متن پاسخ باید دریک شماره و به طور کامل درج شود.
تبصره 2- در صورتی که نشریه از درج پاسخ امتناع ورزد و یا پاسخ را منتشر ننماید، شاکی میتواند به کمیته ناظر شکایت کند و کمیته ناظر در صورت احراز صحت شکایت جهت نشر پاسخ به نشریه اخطار خواهد نمود و هر گاه این اخطار موثر واقع نشود ،کمیته ناظر، نشریه را به منع انتشار از 3ات 6 ماه محکوم مینماید.
2-6- هرگاه بوسیله نشریات دانشگاهی به دین مبین اسلام و مقدسات آن اهانت شود و وقوع جرم توسط کمیته ناظر تایید شود، نشریه به منع انتشار دائم محکوم و مدیر پس از قطعی شدن حکم تا پایان همان مقطع تحصیلی از حق انتشار نشریه دانشگاهی دیگر محروم خواهد شد.
3-6- در صورت انتشار عکسها و تصاویر و مطالب خلاف عفت عمومی کمیته ناظر دانشگاه نشریه را به توقیف از سه ماه تا یکسال محکوم میکند و در صورت تکرار جرم پس از محکومیت اولیه نشریه به منع انتشار دائم محکوم میشود.
4-6- در موارد تهدید، افشای اسناد محرمانه، ایراد توهین، افترا و هتک حیثیت اشخاص در صورت وجود شاکی خصوصی و اثبات جرم، کمیته ناظر نشریه را به منع انتشار از 3 تا 6 ماه محکوم میکند.
تبصره – در مورد نشریاتی که شیوه انتشار نشریه به صورت گاهنامه یا فصلنامه بوده و فاصله انتشار بیش از یکماه باشد این مجازات به منع انتشار 2 تا 3 شماره تبدیل میشود.
5-6- کمیته ناظر مدیر مسئول نشریه ای که تخلف نموده و یا از آن شکایت شده است با ارائه مهلت ده روز جهت ادای توضیحات کتباً دعوت می نماید و در صورت عدم حضور غیر موجه وی کمیته ناظر می تواند حکم مقتضی را در مورد نشریه صادر نماید.
6-6- نشریاتی که براساس حکم کمیته ناظر دانشگاه به منع انتشار محکوم شده اند تا زمان قطعی شدن حکم انتشار نشریه با نظر و صلاحدید کمیته ناظر دانشگاه می توانند نشریه خود را منتشر نمایند.
7-6- در صورتیکه نشریه ای بدون رعایت مقررات ماده 2 دستورالعمل اجرایی منتشر شود کمیته ناظر نشریه مزبور را به منع انتشار دائم محکوم نموده وناشر آن به مدت یکسال حق انتشار نشریه دیگری را در آن دانشگاه نخواهد داشت و در صورت تکرار، مجازات فوق به سه سال افزایش می یابد.
8-6 – پرونده نشریات دانشگاهی که بنا به تشخیص کمیته ناظر مشمول مواد 27،26،25،24 قانون مطبوعات می باشند برای رسیدگی و برخورد قانونی به کمیته انضباطی ارسال می شوند.
تبصره – در صورتیکه کمیته مرکزی ناظر حکم توقیف موقت نشریه را تایید ننماید کمیته ناظر موظف به رفع توقیف از نشریه می باشد.
9-6 – در کلیه مواردی که تخلف ارتکابی نشریه بر اساس قوانین موضوعه کشور جرم تلقی شود کمیته ناظر می تواند مدیر مسئول نشریه را جهت تصمیم گیری مقتضی به کمیته انضباطی معرفی کند و آن کمیته در صورت تشخیص می تواند مراتب را به دادگاههای صالحه نیز ارجاع نماید.
10-6– به کلیه نشریات دانشگاهی که قبل از تصویب این دستورالعمل انتشار می یابند مدت 3 ماه فرصت داده می شود تا خود را با ضوابط و مقررات این دستورالعمل منطبق نمایند.
ماده 7- دستورالعمل اجرایی نشریات دانشگاهی در 7 ماده و 21 بند و 16 تبصره در تاریخ به تصویب هیات های نظارت مرکزی رسید و پس از ابلاغ به دانشگاهها و موسسات آموزش عالی قابل اجرا می باشد.